دنیا پر از سر و صدا است. به ویژه در این دوران دیوانه‌وار که توسط دیدگاه‌ها، حقایق و اخبار گوناگون بمباران می‌شویم. بیش‌تر مردم احساس می‌کنند که لازم است که چیزی بگویند یا دست کم دیدگاه‌های خود را با دیگران به اشتراک بگذارند؛ اما به ندرت کسی آماده‌ی گوش دادن واقعی است.
درست مانند اکثر مردم جهان، من نیز در حال حاضر در قرنطینه‌ی خودم هستم. با این حال، برخلاف بیش‌تر مردم، تصمیم گرفتم از زمان خود در خانه استفاده‌ا‌ی مناسب بکنم.
یکی از عادت‌های جدیدی که از زمان این انزوای اجباری وارد زندگی خود کردم، تماشای روزانه‌ی یک سخنرانی TED است چرا که آن‌ها یک منبع سریع و اثربخش و در عین حال الهام‌بخش برای توسعه و رشد فردی هستند.
بیش‌تر سخنرانیهای TED خوب هستند، اما برخی به واقع شگفت‌آور هستند. به تازگی، من لذت تماشای یکی از شگفت‌انگیزترین سخن‌رانی‌هایی را که تا به حال دیده‌ام، تجربه کردم که توسط جولیان ترژر (Julian Treasure) ایراد شده است. سخنرانی که دیدگاه من نسبت به فن بیان و صحبت کردن را به کلی دگرگون ساخت.
در این سخنرانی، با عنوان «چه گونه صحبت کنیم تا دیگران به ما گوش دهند؟»، ترژر بیان می‌کند که چرا ما اغلب نمی‌توانیم به گونه‌ای ارتباط برقرار کنیم که مخاطبان ما بخواهند به ما گوش دهند؟!
او درباره‌ی قدرت برخی از واژه‌ها و عبارات صحبت می‌کند و و به ما می‌آموزد چه گونه می‌توانیم اطمینان حاصل کنیم که دیگران با دقت به حرف‌های ما گوش می‌دهند؛ نه تنها هنگامی که پشت تریبون هستیم بلکه در جلسات یا موقعیت‌های خصوصی.
۷ گناه مرگ‌بار در صحبت کردن
بر اساس گفته‌های جولیان ترژر، هفت گناه مرگ‌بار در هنگام صحبت کردن وجود دارد که اغلب عادت‌های بدی هستند که به ارتباط ما با دیگران آسیب می‌رسانند. وی تاکید می‌کند که این فهرست جامع نیست، با این حال بیش‌تر ما خودمان به طور مرتب با این گناهان روبرو شده و یا حتا در مکالمات‌مان از آن‌ها استفاده می‌کنیم.
- شایعه‌پراکنی
همه ما کسانی را می‌شناسیم که عاشق شایعه‌پراکنی هستند و به احتمال زیاد، همه‌ی ما خودمان نیز این کار را انجام داده‌ایم. - قضاوت کردن
خیلی سخت است که به کسی گوش کنید، اگر بدانید که او در اولین فرصتی که بتواند، شما را مورد شما قضاوت قرار خواهد داد. - منفی‌نگری
در این سخنرانی، جولیان گفت‌وگویی از مادرش را به خاطر می‌آورد و می‌گوید: «مادرم، در آخرین سال‌های عمرش، بسیار منفی‌نگر شده و گوش دادن به او کار سختی بود. یادم می‌آید که یک روز به او گفتم؛ امروز یکم اکتبر است و او پاسخ داد؛ می دانم، به نظرت ترسناک نیست؟!» گرچه همه‌ی ما گاهی دچار منفی‌نگری می‌شویم ولی به طور حتم گوش دادن به افراد شاد و مثبت‌اندیش بسیار آسان‌تر از توجه به افراد منفی است. - ناله و شکایت کردن
جولیان، ناله و شکایت کردن را به عنوان «بدبختی ویروسی» توصیف می‌کند.به جای انتشار آفتاب و موج‌های مثبت، مردم اغلب خود را درگیر شکایت از چیزهای مختلف می‌کنند؛ آب و هوا، نتایج ورزشی، سیاست و … همیشه چیزی برای شکایت وجود دارد. - بهانه‌جویی
همه‌ی ما شخصی را می‌شناسیم (یا حتا خودمان نیز بوده‌ایم) که مسئولیت کارها، عملکرد و رفتار خود را بر دوش دیگران می‌اندازند. مسلم است که گوش دادن به این افراد خوش‌آیند نیست. - دروغ‌گویی
شاخ و برگ دادن و اغراق می‌تواند به سرعت به دروغ تبدیل شود. هیچ کس مایل نیست به حرف‌های کسی که دروغ می‌گوید، گوش دهد. - جزم‌اندیشی (دگماتیسم)
افراد زیادی تمایل دارند حقایق را با نظرات خود ترکیب کنند؛ سخت است به کسی گوش دهیم که نظرات خودش را به گونه‌ای بیان می‌کند که انگار تنها حقایق جهان هستند.
این‌ها هفت گناه گفتاری هستند که جولیان ترژر پیشنهاد می‌کند در گفت‌وگوها و سخنرانی‌هایمان از آن‌ها اجتناب کنیم. با این که ما اغلب آن‌ها را بدون آگاهی کامل مرتکب می‌شویم، خلاص شدن از شر آن‌ها می‌تواند نقش به سزایی بر ارتباطات ما و نحوه‌ی گوش دادن دیگران به صحبت‌های ما داشته باشد.
چه گونه صحبت کنیم تا مردم گوش دهند
علاوه بر آن چه باید از آن‌ها اجتناب کرد، جولیان برخی از نکات طلایی را در مورد صبحت کردن بیان می‌کند که دیگران را ترغیب می‌کنند تا به کلام ما گوش دهند.
- صداقت
درستی در گفته‌های شما. برقراری ارتباط شفاف. همه‌ی ما دوست داریم به افرادی گوش دهیم که صادقانه و آزادانه داستان‌ها و عقاید خود را به اشتراک می‌گذارند. این مساله باعث که ایجاد یک پیوند اجتماعی شده و ارتباط با دیگران را آسان می‌سازد. - اعتبار
خودتان باشید. بسیاری از مردم به جای این که به جای خودشان باشند، تلاش می‌کنند از شخص دیگری تقلید کنند. با این حال، ما معمولا ترجیح می‌دهیم به جای گوش دادن به افراد جعلی به کسانی توجه کنیم که اصیل و واقعی هستند. - یک‌پارچگی
هماهنگی و یک‌پارچگی میان آن چه می‌گویید و آن چه انجام می‌دهید. مشکلی نیست، صبحت کنید، اما اگر موعظه‌ای می‌کنید خودتان به آن پایبند بوده و همان کار را انجام دهید. تنها با انجام این کار، به اعتماد دست پیدا می‌کنید و مردم با دقت به حرف‌های شما گوش خواهند داد. - عشق
برای مردم آرزوی خوبی کنید. نمی‌توانید آرزو کنید که کسی خوب باشد و هم‌زمان او را قضاوت کنید. با آرزوی خوبی برای دیگران، ارتعاشات را بالا می‌برید و به جای نفرت، شادی پخش می‌کنید.
و هم‌چنین نحوه‌ی گفتن آن
علاوه بر آن چه می‌گوییم، چه گونه گفتن آن نیز بسیار مهم است.
- مخرج صدا
ما می‌توانیم صدای خود را بسته به جایی که از آن صحبت می‌کنیم تغییر دهیم. می‌توانید از بینی خود صحبت کنید یا از گلو و یا حتا از درون سینه و پرده‌ی دیافراگم. در هر نقطه، صدای شما متفاوت به نظر می‌رسد. برای مثال؛ ما معمولا به سیاستمدارانی با صدای پایین‌تر رای می‌دهیم، زیرا ما به طور ناخودآگاه با قدرت و صاحب قدرت، احساس همبستگی عمیقی پیدا می‌کنیم. - طنین صدا
طنین صدا، احساس شما را تعریف می‌کند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند ما صداهای غنی، صاف و گرم را ترجیح می‌دهیم. حتا اگر احساس می‌کنید صدای طبیعی شما چنین شاخصه‌هایی ندارد، روش‌هایی عالی برای بهبود آن از طریق تمرین‌هایی مانند تنفس و بهبود وضعیت بدن وجود دارد. - شاعرانگی
جولیان، شاعرانگی را مانند لحن و آهنگ، به عنوان ظرف معنی در هر مکالمه توصیف می‌کند. او نشان می‌دهد که گوش دادن به سخنرانیهای یک‌نواخت چه قدر سخت است و این که چه طور آهنگ و صدای متغیر می‌تواند باعث ایجاد هیجان و عمق بخشیدن به یک سخنرانی شود. - سرعت
ما می‌توانیم برای نشان دادن هیجان‌زدگی، چیزی را با سرعت بیان کنیم و یا این که برای تاکید بر جمله‌ای سرعت بیان خود را کاهش دهیم. استفاده از یک تغییر سرعت می‌تواند قدرت و اعتماد را به هر سخنرانی یا مکالمه اضافه کند. - مکث
هنگام برگزاری سخنرانی یا در حین گفت‌وگوهای معنی‌دار، سعی می‌کنیم از سکوت اجتناب کنیم. با این وجود، هیچ مشکلی با کمی سکوت وجود ندارد؛ که اگر به درستی اعمال شود، می‌تواند قدرت و جاذبه را به جملات شما اضافه کند. - حجم صدا
این که چه قدر بلند یا آرام حرفی می‌زنیم، پیام ما را نیز تغییر می‌دهد. متفاوت بودن میزان صدا باعث خواهد شد که شنوندگان شما تحت تاثیر قرار گرفته و به دقت گوش دهند.
کلام آخر
بر اساس گفته‌ی جولیان ترژر، علت این که دیگران به ما گوش نمی‌دهند این است که ما با آن‌ها به خوبی صحبت نمی‌کنیم. و در پایان صحبت‌هایش، او می‌پرسد اگر ما با افرادی که آگاهانه در محیط‌هایی متناسب با هدف ما گوش می‌دهند، به درستی صحبت کنیم، جهان به چه شکلی خواهد بود؟ پاسخ او این است:
